دانلود تحقیق کتیبه

توضیحات :

كتیبه به‌نوشته‌ای اطلاق می‌شود كه بر روی سنگ، در حاشیه سردر ساختمان‌ها؛ یا گوشه‌های پارچه‌های خاص نظیر پرده، سفره، و بیرق؛ و یا بر صفحه‌های كتاب نگارش می‌یابد (:1 ج 11، ذیل "كتیبه").

سنگ‌نبشته‌های (كتیبه‌های) یافت شده در مصر و بین‌النهرین و مواردی مانند آن به هزاره چهارم پیش از میلاد برمی‌گردد. این كتیبه‌ها بیشتر فرمان شاهان و فرمانروایان و توصیف وقایع و تاریخ جنگ‌ها بوده‌اند (:5 37-38).

از كتیبه‌های مهم دوران باستان در ایران و نواحی اطراف آن یكی كتیبه آشور بانیپال در ذكر فتح شهر شوش و وقایع پس از آن (:10 8)، و دیگر كتیبه‌های دوگانه داریوش هخامنشی در بیستون به زبان‌های پارسی قدیم و عیلامی بابلی است، كه یكی به كتیبه بزرگ و دیگری به كتیبه كوچك موسوم است.

از شاهان هخامنشی كتیبه‌های متعددی در تخت‌جمشید، شوش، نقش رستم، و همدان برجای مانده است (:1 ج 11، ذیل "كتیبه"). كتیبه داریوش اول در شوش را فرانسویان كشف كردند. این كتیبه مفصل‌تر از كتیبه بیستون و نقش رستم (از كتیبه‌های دیگر این شاه و شاهان دیگر هخامنشی) است. در نقش رستم، محلی در 4 كیلومتری تخت‌جمشید، چهار مقبره از شاهان هخامنشی به‌صورت مغاك‌هایی بر سینه كوهی از سنگ یكپارچه برجای مانده است. در این مكان كتبیه‌هایی درباره جنگ‌ها و فتوحات داریوش و خشایارشاه وجود دارد (:2 ج 3، ص 369-372). در همدان نیز كتیبه‌ای از داریوش در كوه الوند به زبان پارسی، عیلامی، و آشوری نگارش یافته است. محتوای آن وصف اهورامزدا و كمك‌های او و ذكر وقایع سلطنت داریوش است. كتیبه‌ای از خشایارشاه نیز در همان مكان با وصف اهورامزدا و ذكر سلطنت او وجود دارد. كتیبه دیگر از اردشیر دوم برپایه ستونی به سه زبان مذكور است كه هم‌اكنون در موزه بریتانیا قرار دارد. مضمون این كتیبه وصف اجداد اردشیر دوم و تالاری است كه او بنا نهاده است (:1 ج 11، ذیل "كتیبه").

كتیبه و كتیبه‌نگاری در اسلام. كتیبه‌نگاری در بناهای یادبود، مقبره‌ها، مساجد، مدارس علمیه، بقعه‌ها، عمارات باشكوه، ستون‌ها، و جاهای مناسب دیگر به‌كار می‌رفته است و به این ترتیب در این مكان‌ها آثار ارزشمندی از هنر خوشنویسی و كتیبه‌نگاری به اشكال عمودی یا افقی خلق شده و به یادگار مانده است. تجزیه و تحلیل این آثار از منظرهای گوناگونِ هنری و موضوعی می‌تواند دریچه‌هایی فراسوی تاریخ، تمدن، و فرهنگ اسلامی بر دیدگان پژوهندگان معاصر بگشاید (:13 68-69).

دو عامل مهم موجب رشد و ترقی خوشنویسی* زیر سایه اسلام شد. یكی اینكه چون مسلمانان معتقد بودند آیات قرآن از نظر ظاهر و باطن، الهی و معجزه است پس به كتابت آیات در درون و بیرون بناهای اسلامی همت گماردند. دیگر آنكه، نگارش نسخ خطی عربی و فارسی ــ با تحول در سبك نگارش اشكال و اعجام آنها در سیر ایام ــ باعث شد كه خوشنویسی این زبان‌ها جزء لاینفك هنرهای تزیینی آنان شود (:12 56-57؛ :13 43؛ 14).

انواع مختلف خطوط شامل كوفی، نسخ، ثلث، طغری، ریحان، محقق، نستعلیق، و جز آن در كتیبه‌نگاری‌های اسلامی از صدر اسلام تاكنون مورد استفاده قرار گرفته‌اند (:12 8-9؛ :13 44-47؛ 14). از میان خطوط یاد شده، خط ثلث به سبب دور و تموج آن و نیز به جهت حركات نرم قلم، درشتی و برجستگی حروف، و قابلیت تزیین و ایجاد نقش و نگار در كتیبه‌نویسی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است. مضمون كتیبه‌ها در بناهای ایران شامل آیات قرآن، احادیث نبوی، شعر، ماده تاریخ، تاریخ بناها یا نام بنیان‌گذارانشان، و مواردی جز آن است (:11 98).

فایل ورد 20 ص

کلمات کلیدی : کتیبه;نوشته باستانی ;نوشته قدیمی ;نوشته بر روی سنگ;نوشته بر روی شی ;نوشته بر روی اجسام ;کتیبه های باستانی