مقاله درباره مقایسه سفال اشكانی و ساسانی

توضیحات :

توضیحات:

دانلود مقاله درباره مقایسة سفال اشكانی و ساسانی 18 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.

بخشی از متن :

سفالگری باستانی

هنر سفال سازی نزد باستانشناسان قدر و منزلت خاصی دارد، چه همین قطعه‌های كوچك سفال كه به ظاهر ناچیز به نظر می‌رسد، ما را به زمانه و زندگانی مردم آن روزگاران می‌رساند. فن سفال سازی درایران، از ابتدای تمدن تا به امروز ادامه یافته و در طی این مدت تغییرات گوناگونی به خود دیده است. به نوشته گیرشمن، در حدود ده هزار سال پیش، كسانی كه دركوهستانهای بختیاری ضمن پرداختن به شكار و تهیه خوراك، به ساخت ظروف سفالی نیز اشتغال داشته‌اند. این نظریه كه بیشتر باستانشناسان، آغاز صنعت سفال سازی را از ایران می‌دانند، در خور توجه است. به نوشته پروفسور پوپ در كتاب بررسی هنر ایران «مداركی كه اخیراً به دست آمده قویاً موجب اثبات فرضیه‌های چند سال اخیر است مبنی بر این كه كشاورزی و شاید صنایع پیوسته به آن یعنی : كوزه‌گری و صنعت سفال‌سازی و بافندگی از فلات ایران آغاز شده است».

نقوش سفال در باستان

گل رس كه ماده اولیه مورد نیاز در هنر سفالگری است انسان را قادر می‌نماید تا از آن، جهت ساخت ظروف مختلف سفالین استفاده كند. این ظروف كه در ابتدای امر ساده و دست سازند بیشتر جهت رفع نیازمندیهای اولیه زندگی و تعدادی نیز بر اساس اعتقادات مذهبی در مراسم مختلف از جمله تدفین كاربرد داشته‌اند. به تدریج با اختراع چرخ سفالگری در هزاره پنجم ق.م و بعد از آن رواج لعاب به عنوان پوشش و تزیین ظروف، در دوران تاریخی عمده‌ای در تولید آثار سفالی ایجاد گردید. نقوش حیوانی- گیاهی و انسانی جایگزین نقوش ساده هندسی شدند. ساخت ظروف به شكل پیكره‌های حیوانات از قبیل بز ، كاو نر كوهاندار ، سگ و گوزن رواج یافت به این گونه ظروف كه معمولا آبریزی در لبه آنها دیده می‌شود ریتوان می‌گویند. ریتون كه سیر تكاملی آن تا دوره ساسانی ادامه پیدا می‌كند به عنوان ساغر و ظرف نوشیدنی پیشكشی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. در قرون اولیه اسلامی شیوه سفالگری كم و بیش همانند دوره قبل از اسلام (ساسانی) ادامه پیدا كرد. از قرن سوم هجری در صنعت سفالگری دگرگونی و تحولی شگرف پدید آمد و هنر سفالگری از نظر فن لعاب‌دهی و نقوش و نیز استفاده از كتیبه جهت تزیین ظروف و ظروف زرین‌فام به مراحل پیشرفته‌ای رسید. به طوری كه اوج این تحولات را از اواخر عصر سلجوقیان و خوارزمشاهیان می‌توان مشاهده نمود. در كنار آثار سفالی، روند تكاملی و تحولات چشمگیر صنعت زیبای آبگینه را نمی‌تواند نادیده گرفت. قدمت این صنعت زیبا و ظریف به 2500 تا 3000 سال ق.م می‌رسد و احتمال می‌رود كه سازنده اولین اشیا شیشه‌ای مصریان باشند.

هنرمند سفالگر پیش از تاریخ ایران با نقاشی روی سفالینه‌ها گویی شعر می‌سرود. سفالگر نقاش با استفاده از عناصر بصری ساده، اشیاء و حیوانات و انسان را می‌نمایاند، مثلاً خطوط موّاج موازی در درون یك دایره و مستطیل، نشاندهنده آب است و مثلثی كه سطح آن چهارخانه بندی شد، نشانگر كوه یا مربعی كه با خطوط افقی و عمودی تقسیم و خطوط موّاج در آن ترسیم شده، احتمالاً نشانه زمین زراعتی است. جانوران منقوش روی ظروف عمدتاً عبارتند از: بز، قوچ، گوزن، گاو، پرندگان و غیره. امّا برخلاف نقاشی غارها در اینجا شكل واقعی حیوان مورد توجه نبوده، بلكه طرح خلاصه و اغراق شده آن مطرح است. زیرا كه آرایش سفالینه در كار سفالگر اهمیت بیشتری دارد: او به دلخواه، شكل طبیعی را به شكل تجریدی تبدیل می‌كند تا بدین ترتیب مقاصد تزیینی خود را برآورده سازد.

در این دوره بدنه سفال لطیف و درخشان شد و در تمام تپه‌ها و دهكده‌های باستانی كم و بیش این مراحل طی شده است. می‌توان گفت كه این مراحل به دوره تمدنی بستگی داشته است. مثلاً زمانی كه سفالها خشن و ناصاف بود، خانه‌های مردم نیز از گل و چینه ساخته شده بود، امّا در مرحله‌ای كه سفالها نازك و صیقل‌دار شد، خانه‌ها نیز با خشت و آجر ساخته شده‌اند.

مقایسه سفال اشكانی و ساسانی

در دوره اشكانیان به سبب توجه خاص به ظروف زرین و سیمین، ساخت ظروف سفالینی رو به كاهش نهاد. از ویژگیهای سفال‌گری این زمان، باید به لعاب ظروف اشاره كرد. رنگ این لعابها سبز روشن تا آبی فیروزه‌ای رنگ بود. اشیاء باقی مانده از این دوره، شامل خمره‌های بزرگ برای انبار آذوقه، تابوتهای سفالی با نقش انسان و ظروف گلدان شكل و قمقمه‌هایی كه با لعاب تزیین شده‌اند.

و...

فهرست مطالب :

سفالگری باستانی

نقوش سفال در باستان

مقایسه سفال اشكانی و ساسانی

بررسی نقش سفالهای اشكانی و ساسانی

سفال اشكانی

نگاهی به روند سفالگری بعد دوره اشكانیان و ساسانیان

کلمات کلیدی : تحقیق درباره مقایسه سفال اشكانی و ساسانی ;مقایسه سفال اشكانی و ساسانی ;تحقیق سفال ساسانی ;فایل ورد سفال اشکانی