بررسی قارچ و انواع آن

توضیحات :

قارچ خوراكی صدفی Oyster mushroom) )

× محل رشد در طبیعت : بر روی چوبهای پوسیده یا در حال پوسیدن و سطح درختان .

× دارای قدرت تجزیه بالاو براحتی مواد سلولزی راكلونیزه می سازد .

× دارای رنگهای مختلف كلاهك از قبیل سفید ، آبی ، خاكستری ، طلایی ، قهوه ای و …

× قارچ صدفی درختی Pleurotus osteratus در جنگهای درختان سخت چوب گسترش فراوانی دارد .

گونه های زراعی معروف : P cittinopileatus/ p.Cystidiosus /P.Florida /P.eryngii p.osteratus

ارزش تغذیه ای : دارای اسیدهای آمینه آزاد ،ویتامینهای C (gr 144-30 در 100 گرم قارچ ) و B و نیاسین ، پتاسیم بالا .

Pleurotus osteratus : (گونه تیپ جنس Pleurotus )

خصوصیات عمومی : روی بستری از مواد سلولزی براحتی رشد می كند. كلاهك ابتدا محدب ولی سپس پهن و صاف می شود . قطر كلاهك از 5 تا 20 سانتی متر متغیر است . رنگ از سفید تا قهوه ای تغیر پیدا می كند. ساقه بصورت نامتقارن و غیرمركزی به كلاهك متصل می شود.

بستر كشت : كاه گندم ، چاودار ، جو وحشی ، برنج ، ساقه ذرت ، نیشكر ، تفاله پنبه دانه ، خاك اره ، كاغذ زاید .

راندمان بیولوژیك : بسیار بالا و از 60 تا 130 درصد گزارش شده است .

برداشت : در هنگام جوانی باید كلاهك ها برداشت شوند، برداشت بصورت خوشه ای بهتر است . كارگران در هنگام برداشت باید از ماسك استفاده نمایند. قارچ ها پس از برداشت باید بلافاصله درحرارت یك یا دو درجه سرد شوند و سپس در ظرف مناسب بسته بندی شوند.

خواص دارویی : این گونه و دیگر گونه های صدفی تولید Lovastatin می كند كه دارویی مؤثر جهت كنترل كلسترول خون است . این قارچ در درمان بیماریهای كبد و كلیه و بیماریهای روده ای نیز موثر است .

قارچ شاه صدفی:( Pleurotus eryngii )

شاه صدف ، بابافت محكم و سفت ،بزرگترین بازدهی را دارا است . این قارچ دارای ساقه بلند بطول 3 تا 10 سانتی متر وكلاهك 2 تا 10 سانتی متر می باشد . این قارچ خاكستری و بر روی ریشه های دفن شده درختان چوبی رشد می كند. انگل اختیاری (Eryngium campester )‌ می باشد .

بستر كشت : چوبهای درختان جنگلی ، كاه گندم ،كنجاله پنبه دانه ، از كاه گندم و 10 درصد كنجد پنبه دانه نیز استفاده می شود.

راندمان : از 5 كیلوگرم خاك اره ، یا خرده چوب حدود kg 1 قارچ برداشت می شود.

برداشت : زمان برداشت این قارچ قبل از انحنا پیدا كردن كلاهك ها می باشد و كل دوره پرورش حدود 45 روز طول می كشد .

قارچ شی‌تا‌كه (قارچ جنگل ) Lentinula edodes

این قارچ بخصوص در كشورهای چین ،ژاپن و كره كشت می شود. در منابع قدیمی چین روشهای كشت و پرورش این قارچ بخوبی مورد بررسی قرار گرفته است . این قارچ هم بر روی كمپوست و هم بر روی قطعات چوبی درختان كشت می شود . كلاهك قارچ شی تا كه پهن و بین 5 تا 25 سانتی متر می باشد . دارای سویه های مختلف به طول دوره بازدهی و زمان تشكیل اندام بازدهی مختلف می باشد.

بستر و روش كشت : این قارچ روی چوبهای خشك درختان مختلف بویژه بلوط ، توسكا، راش ، بید و اكثر درختان پهن برگ رشد می كند. نكته جالب اینست كه چوب درختان جنگلی با یك بار تلقیح تا 6 سال محصول می دهند. دراین باره قطعات چوب تهیه شده به اندازه های مناسب بریده شده و سپس بر روی تنه آن سوراخهایی ایجاد می گردد. سپس بذر تهیه شده كه به اندازه حبه های قند است در این سوراخها گذاشته می شود. سپس تنه های چوب در اتاقها یا سالن های كشت قرار داده می شوند. طول دوره پنجه دوانی بذر معمولا 30 تا 70 روز می باشد. توصیه می شود برای تشكیل گره های اولیه قطعات چوب در استخر آب كه درجه حرارت آن حدود می باشد غوطه ور گردد. بعد از حدود 10 روز كلاهك ها بر روی قطعات چوب تشكیل می شود. برای تشكیل اندام بارده به نور نیاز دارد.

روش دیگر استفاده از خاك اره چوبهای سخت همراه با منابع ازت دار مثل سبوس برنج، گندم می باشد . مخلوط حاصل رطوبت داده شده و در كیسه‌ ریخته می شود. سپس بستر ضدعفونی شده بابذر قارچ تلقیح می شود.

معمولا حدود 70- 35 روز برای پنجه روانی میسلیوم لازم است ، معمولا در چین اول اجازه رشد بیش از 12-10 كلاهك دریك بلوك داده نمی شود. به این منظور می توان بلوك ها را از پلاستیك خارج و در معرض هوا قرار داد . در نتیجه این عمل مسیلیوم ها در معرض هوا خشك و كلاهك های بیشتری ایجاد نخواهد شد . بعد از این می توان رطوبت محیط را برای رشد كلاهك های باقی مانده بالا برد . در این مرحله معمولا از بلوك های 3 كیلویی حدود 500 گرم قارچ برداشت می شود. پس از چین اول رطوبت بسترها كاهش داده می شود و بعد از 10-7 روز بلوكها برای مدت 24 تا 48 ساعت در آب شناور می شوند . آبیاری روزانه تا قبل از برداشت ضروری است ، تكرار مراحل اولیه تولید تا چند بار صورت می پذیرد . معمولا از بلوكهای 7-6 كیلویی حدود 3 كیلوگرم محصول برداشت می شود.

راندمان : 5/1 – 1 كیلوگرم قارچ از حدود 4-3 كیلوگرم خارك اره و …

برداشت : 1 روزقبل از برداشت میزان رطوبت اتاق كشت كم می شود تا بافت كلاهك سفت شود ، كل دوره پرورش این قارچ تاهنگام برداشت محصول حدود 90 روز به طول می انجامد.

خواص دارویی : لنتینان (Lentinan ) از پلی ساكاریدهای محلول در آب است كه از این قارچ استخراج شده و خاصیت ضد سرطانی دارد . این قارچ دارای تركیبات پروتئینی ضد سرطانی نیز می باشد.

بر روی مطالعات بیماری ایدز نیز از عصاره این قارچ استفاده شده است . در كاهش فشار خون و پایین آوردن میزان كلسترول نیز تاثیر دارد .

کلمات کلیدی : قارچ;قارچ صدفی;خواص دارویی قارچ