نیتروژن اوره خون

توضیحات :

نیتروژن اوره خون
Blood Urea Nitrogen (BUN)

مقادیر طبیعی:
بالغین: 10-20 mg/dL
کودکان و اطفال زیر یکسال: 5-18 mg/dL
نوزادان: 3-12 mg/dL
بند ناف: 21-40 mg/dL
افراد مسن: ممکن است کمی بیشتر از بالغین باشد.

مقادیر بحرانی:
مقادیر بیش از 100 mg/dL که نشاندهنده آسیب شدید کلیوی میباشد.

کاربرد:
BUN آزمایش غیرمستقیم عملکرد کلیوی و سرعت فیلتراسیون گلورمرولی میباشد، البته اگر عملکرد کبد طبیعی باشد. این آزمایش جزء آزمایشات روتین درخواستی پزشکان میباشد.

توضیح آزمایش:
BUN مقدار نیتروژن اوره خون را اندازه گیری میکند. اوره به عنوان محصول نهایی متابولیسم و هضم پروتئین در کبد تولید می شود. در طی هضم، پروتئین به اسیدهای آمینه تجزیه میگردد. این اسیدهای آمینه در کبد متابولیزه شده و آمونیاک آزاد را تشکیل می دهند. ملکولهای آمونیاک با یکدیگر ترکیب شده تا اوره را تشکیل دهند که به خون وارد شده و برای دفع به کلیه ها منتقل می شود. بنابراین BUN ارتباط مستقیمی با عملکرد متابولیک کبد و عملکرد دفعی کلیه دارد و اندکس فعالیت این اعضا می باشد. بیماران دارای سطوح بالای BUN ازتمی دارند یا ازتمیک هستند.
تقریبا تمامی بیماریهای کلیوی موجب دفع نامناسب اوره گشته که باعث افزایش غیرطبیعی غلظت اوره در خون میگردند. اگر بیماری یکطرفه باشد، کلیه سالم می تواند بار کلیه بیمار را هم جبران کند و ممکن است در این حالت BUN افزایش نیابد. BUN در شرایطی غیراز بیماری اولیه کلیه هم افزایش میابد. ازتمی پیش کلیوی (Pre renal) به افزایش BUN ناشی از شرایط پاتولوژیکی اشاره میکند که موجب تجمع نیتروژن اوره قبل از رسیدن به کلیه می شوند. شوک، دهیدراسیون، نارسایی احتقانی قلب و کاتابولیسم زیاد پروتئین از مثالهای این حالت میباشند. مثال دیگر ازتمی پیش کلیوی، خونریزی گوارشی است که موجب ورود مقدار متنوع و گاهی زیاد خون به مجرای روده کوچک می شود.
پروتئین های خون و سلولهای خونی به اوره تبدیل می شوند. با افزایش شدید جذب روده ای اوره، BUN افزایش و گاهی افزایش شدید خواهد یافت. ازتمی پس کلیوی (Post renal) به وضعیتهای فیزیولوژیکی اطلاق می شود که باعث تجمع نیتروژن اوره بعد از عبور از کلیه می گردند.انسداد میزنای و پیشابراه از جمله موارد Post renal افزایش BUN میباشند.
تولید اوره به کبد بستگی دارد. BUN در مبتلایان به بیماریهای اولیه و شدید کبدی کاهش می یابد. در صورتیکه بیماری کبدی و کلیوی به صورت همزمان وجود داشته باشند مانند سندرم Hepatorenal، ممکن است BUN طبیعی باشد، زیرا ضعف عملکرد کبد منجر به تولید مقدار کمی اوره شده که نمی تواند شاخص مناسبی برای عملکرد کلیه باشد.

آزمایش BUN را همراه با آزمایش کراتینین تفسیر میکنند.

کلمات کلیدی : BUN;نیتروژن اوره خون;Blood Urea Nitrogen;کاربرد BUN ;میزان ازت اوره خون;نارسایی کبدی